مبلّغ بهائی و یک پژوهشگر در زمینه‌ی بهائیت، به بررسی توجیهات بهائیان پیرامون تناقض‌گویی پیشوایان بهائیت، در شعار و عمل تساوی زن و مرد در این فرقه پرداختند.
مبلّغ بهائی: پیشوایان ما شرط رسیدن به پیشرفت و سعادت عالم انسانی را در رعایت تساوی کامل بین زن و مرد دانسته‌اند: «تعليم دهم حضرت بهاءالله، وحدت رجال و نساء است... ممكن نيست سعادت عالم انسانی كامل گردد مگر به مساوات كامله زنان و مردان»(1)
پژوهشگر: از آن‌جا که زن و مرد، از لحاظ جسمی و روحی تفاوت‌های آشکاری دارند، عادلانه و منطقی نیست که آن‌ها را کاملاً یکسان و مشابه بدانیم. بلکه باید به نگرش عقلی، با قبول تفاوت‌ها، زن و مرد را مکمّل یکدیگر در شئون فردی و اجتماعی دانست، چرا که متساوی دانستن ایشان، نه تنها موجب برقراری عدالت نخواهد شد، بلکه در مواردی موجب تضییع حقوق هریک خواهد گشت.
مبلّغ بهائی: اشتباه متوجه شدید، منظور پیشوایان ما هم از تساوی زن و مرد، تساوی حقوقی و نه تساوی جنسیتی است؛ همچنان که عبدالبهاء گفته است: «تا مساوات تامّه بين ذكور و اناث در حقوق حاصل نشود عالم انسانی ترقّيات خارق العاده ننماید».(2)
پژوهشگر: اولاً: همان‌گونه که در ابتدا نیز ذکر نمودید، پیشوایان بهائی در موارد متعددی منظور خود را از تساوی زن و مرد، تساوی در تمام شئون دانسته‌اند. ثانیاً بر فرض که این‌طور باشد، پیشوایان بهائی در حقوق هم به تساوی زن و مرد حکم نکرده‌اند؛ همچنان که (به طور مثال) خانه‌ی متوفی (به عنوان عمده دارایی میّت) را مختص فرزندان پسری دانسته‌اند: «وَ جَعَلنا الدارَ المَسکُونة و الألبسه المَخصُوصة لِلذُرِّیة مِن الذُکران دُونَ الإناث و الوُراث إنَّهُ لَهُو المُعطی الفَیاض (3)؛ و قرار دادیم خانه‌ی مسکونی و لباس‌های مخصوص (میّت) را برای فرزندان پسری...».
مبلّغ بهائی: ما معتقد به مساوات هم نیستیم، بلکه منظورمان مواسات و نه مساوات زن و مرد است. مواسات در لغت به معنای همیاری، تعاون و مشارکت بوده(4)و در اصطلاح پیشوایان ما به این معناست که: «هريک از مؤمنين سايرين را مثل خود مشاهده نمايند يعنی خود را اعلی نشمرند و اغنياء فقراء را از مال خود محروم ننمايند و آنچه از برای خود از امورات خيريّه اختيار می‌نمايند از برای ساير مؤمنين هم همان را اختيار کنند. اينست معنی مواسات و حدّ مواسات تا اين مقام بوده و تجاوز از آن از شؤونات هوائيّه و مشتهيات نفسيّه عندالله مذکور».(5)
پژوهشگر: پیشوایان بهائی مواسات را در مورد شعار تساوی زن و مرد خود به کار نبرده‌اند. لذا با توجه به مدارک موجود و تصریح پیشوایان بهائیت به «مساوات» زن و مرد، این ادعا تنها تأویلی شخصی از سخنان مؤسّسان بهائیت است؛ اقدامی که بارها مورد انتقاد پیشوایان بهائی قرار گرفته است: «از جمله وصایای حتمیه و نصایح صریحه اسم اعظم (یعنی بهاء)، این است که ابواب تأویل را مسدود نمایید و به صریح کتاب، یعنی به معنی لغوی مصطلح قوم تمسک جویید!».(6)
مبلّغ بهائی: بر خلاف ادعای شما، پیشوایان ما از واژه‌ی مواسات نیز استفاده کرده‌اند؛ همچنان که بهاءالله گفته‌اند: «مواسات در کتب الهی از قبل و بعد محبوب بوده و هست و این مواسات در مال است نه در دونش نه در فوقش...».(7)
پژوهشگر: حتی اگر این انتساب به ‌پیامبرخوانده‌ی بهائی را بپذیریم، طبق گفته‌ی او مواسات فقط در مسائل مالی و نه چیز دیگر است. با این حساب، این ادعا که منظور ما از مساوات، مواسات بوده، درست نیست. این در حالیست که در بهائیت، نه تنها تساوی حقوق زن و مرد رعایت نمی‌شود، بلکه تساوی حقوق بین افراد نیز رعایت نمی‌گردد و محرومیت غیربهائی از ارث بهائی، نمونه‌ی بارزی از نقض مساوات و مواسات در این فرقه است: «ورثه‌ی غیربهائی از ارث سهم نمی‌برند».(8)

پی‌نوشت:
1- عباس افندی، خطابات، لانگنهاین آلمان: لجنه‌ی ملّی نشر آثار امری، 127 بدیع، ج 2، صص 150-149.
2- اشراق خاوری، پیام ملکوت، هند: بی‌نا، 1986 م، ص 235.
3-  ر.ک: حسینعلی نوری، اقدس، نسخه‌ی الکترونیکی، ص 23، بند 25.
4- ر.ک: جمال الدین محمد بن مکرم ابن منظور، لسان العرب، نشر ادب حوزه، دار احیاء التراث العربی، چاپ اول، 1405، ج14، ص 35.
5- اشراق خاوری، مائده آسمانی، بی‌جا: مؤسسه‌ی ملّی مطبوعات امری، 129 بدیع، ج 4، ص 356.
6- اشراق خاوری، گنجینه حدود و احکام، نسخه‌ی الکترونیکی، ص 340 ـ 341.
7- ریاض قدیمی، گلزار تعالیم بهایی، نسخه‌ی الکترونیکی، ص 290.
8- حسینعلی نوری، اقدس (ملحقات: جزوه‌ی تلخیص و تدوین حدود و احکام)، حکم: 12-3-3 و 13-3-3، ص 93.