ساختار تشکیلات بهائیت بسیار پیچیده است ومبتنی بر اطاعت بیچون چرا و تأکید بر اطاعت و پیروی محض ، نقض که به عنوان مهم ترین گناه محسوب میشود اتهام کسی است که سر از فرامین تشکیلات بر تابد و این گناه مجازات سختی در پی دارد [۱] و این خود روشن کننده ماهیت استبدادی ، ضد دموکراسی و معارض با آزادی تشکیلات بهائیت است
بهائیان معتقدند که بر اساس کتاب اقدس( ام الکتاب بهاءالله )بهائیت باید به صورت تشکیلاتی وسازمانی اداره شود لازم به ذکر است حکم کتاب اقدس به هیچ وجه ناظر به یک تشکیلات جهانی نیست و تنها از بیوت عدل محلی سخن به میان آمده است تنها منشاء این تشکیلات الواح وصایای عبدالبهاء است که در آنجا بیت العدل اعظم جهانی مورد توجه قرار گرفته است و البته عبدالبها بنا به گفته خودش حق تشریع ندارد کتاب اقدس بهاءالله و هیئتی مرکب از نه نفر سرپرستی فرقه را برعهده داشته باشند
بیت العدل بهائیان واقع در بندر حیفای سرزمین اشغالی فلسطین (اسرائیل)
بیت العدل بالاترین رکن مدیریتی در تشکیلات بهائیت :
میرزا حسینعلی در کتاب اقدس دستور تشکیل بیت العدل را صادر کرده و مینویسد : قد کتب اللّه علی کلّ مدینة ان یجعلوا فیها بیت العدل و یجتمعَ فیها النّفوُس علی عدد البهآء [۲] وخدا وند مقرر کرد تا در هر شهری بیت العدلی تأسیس گشته و افرادی به تعداد عدد بها در آن (برای انجام امورات جار ی بهائیان ) جمع شوند
وی در توقیع مورخه سوم شهر البهاء ٢٣ مارس درباره علت تأسیس و اعلام وظایف و حدود اختیارات اعضای بیت العدل میگوید : امور ملّت معلّق است برجال بیت عدل الهی .......... چونکه هر روز را امری و هر حین را حکمی مقتضی ، لذا امور بوزرای بیت عدل راجع تا آنچه را مصلحت وقت دانند معمول دارند ......ایشان ملهمند بالهامات غیبی الهی ، بر کلّ اطاعت لازم امور سیاسیّه کلّ راجع است به بیت العدل و عبادات بما انزله اللّه فی الکتاب .[۳]
بیت العدل مسئولیت امور روحانی و اداری جامعه بینالمللی بهائی را بر عهده دارد که مسئولیت حفظ اماکن و سایر املاک بهائی در عکا وحیفارا نیز بر عهده دارد .
این تشکل از سوی بنیانگذار این فرقه ، بعنوان نهادی با توانائی تشریع در امورات غیر عبادی تعیین گردیده است بهاءالله به بیت العدل اختیار دادهاست که در مواردی که کتب وآثار بهائی ذکرشان را ننموده قوانینی وضع نمایداین مجمع از نه نفر تشکیل شده است که هر پنج سال یکبار از طرف جمیع اعضاء محافل ملّی بهائیان جهان انتخاب میشود.و البته به ضرورت و صلاحدید ممکن است تعداد افزایش یابد اما کاسته نمیشود
واحدهای سازمانی بیت العدل از دار التبلیغ بین المللی شروع ، و به هیئت ها و لجنه های محلی ختم میگردد. بالاترین مرجع تصمیمی گیری بیت العدل ، دار التبیلیغ بین المللی است علاوه بر دار التبلیغ واحدهای دار الآثار، هیأت مهاجرین ، دفتر بین المللی بهائی ، دارالآثار بین المللی بهائی با شرح وظایف مخصوص مستقیماً زیر نظر بیت العدل ادای وظیفه میکنند
علاوه بر محافل ملی و محلی ، هیأتها ولجنه ها از دیگر واحدهای سازمانی بیت العدلند که زیر نظر محفل ملی و محلی ، و متناسب با نیازها و ضرورتهای ملی و منطقه ای بهائیان تأسیس می گردند و هر هیأت و لجنه در حوزه تعریف شده ای فعالیت میکند در واقع ملموسترین واحد سازمانی برای آحاد بهائی هیأتها ، لجنه ها و محافل محلی اند این واحد ها بر کلیه فعالیت های اجتماعی فردی و احوال شخصی بهائیان نظارت و اشراف کامل دارد
اولین انتخابات بیت العدل در سال ۱۹۶۳ و آخرین انتخابات در سال ۲۰۱۳ برگزار گردیدهاست.محل بیتالعدل اعظم در اسرائیل در شهر حیفا برفراز کوه کرمل است. بهاءالله در سال ۱۸۹۰، حدود ۶۰ سال قبل از ایجاد دولت اسرائیل، دریکی از الواحش به نام لوح کرمل، در حالی که به اجبار امپراتوری عثمانی، حکومت وقت، در این محل در تبعید بود، این مکان را برای استقرار مراکز اداری و روحانی بهائی انتخاب کرد.تشکیل بیت العدل فصل جدیدی در تاریخ بهائیت است.
اوّلین حاکم بر نهاد رهبری بهائی در حیفا شخص بهاءاللّه بود و و پس از وی پسر ارشدش عباس افندی که نزد بهائیان به مرکز میثاق و از سوی خودش ملقب به عبدالبهاء بود بر اریکه قدرت تکیه زد و قرار بود که بعد از وی محمد علی برادرش ریاست بهائیان را بر عهده داشته باشد اما بعلت بروز اختلافات شدید که منجر به تکفیر و تفسیق برادران از سوی یکدیگر گردید این اتفاق نیفتاد و نیز بعلت آنکه عبدالبها فاقد فرزند ذکور بود نوه دختریش شوقی افندی با عنوان ولی امرالله رهبری بهائیان را عهده دار شد وتمام الواح واحکام بدست رهبران صادر و به بهائیان جهان واصل میشد اما بعد از درگذشت شوقی افندی تا شش سال سازمان بین المللی ایادی به عنوان جنین بیت العدل اعظم به رتق وفتق امور بهائیان جهان می پرداخت و از سال ۱۹۵۳ که بیت العدل اعظم تأسیس شدو هدایت جامعه بهائی توسط ۹ گروه نه نفره ای که منتخب بهائیان سراسر جهانند انجام می پذیرد طبق گفته های بهاءاللّه و عبدالبهاء قوانینی که بیت العدل اعظم تشریع میکند همان اعتبار و صلاحیّت آثار آنان را دارد با این تفاوت که بیت العدل اعظم مختار است که چون مقتضیات زمان ایجاب نماید آنچه را خود تشریع نموده تعدیل یا لغو نماید. ولیکن قوانینی که در آثار بهاءالله و عبدالبها آمدهاست قابل تغییر نیست.
عبدالبهاء میگوید: هر امری که در آثار رهبران نخستین بهائی نباشد راجع بیت العدل عمومی است و آنچه به اتفاق و یا به اکثریت آراءاعضای بیت العدل تحقق یابد همان حق و مرادالله است.
تفسیرمتون و آثار بهاءالله، عبدالبهاء و شوقی افندی و توضیح مسائل مبهمه.
تشریع قوانین و احکام غیر منصوصه به مقتضای زمان.
اداره امور جامعه بهائیان در سراسر دنیا.
ایجاد موسسات تبلیغی و اعلان و انتشار و تبلیغ بهائیت و ترویج مصالح بهائیان
سرکوب اختلافات به وجود آمده در جامعه بهائی [۴]
نکته دیگر انکه طبق قوانین کتاب اقدس فقط مردان میتوانند عضو بیتالعدل اعظم باشند.مقر بیتالعدل در شهر حیفای اسرائیل در کوه کرمل است. بهاءالله در سال ۱۸۹۰ در لوح کرمل، کوه کرمل را برای ساختمان مرقد و مدفن استخوانهای باب و هم چنین مقر بیتالعدل انتخاب نمود [۵]
پی نوشت :
۱.عبدالبهاء در لوح عمومی امریکا :".... جمال مبارک در جمیع الواح و رسایل احبّای ثابت را از مجالست و معاشرت ناقضان عهد باب (که به بهاءالله نپیوستند)منع فرمود که نفسی نزدیکی به آنان نکند زیرا نَفَسشان مانند سَمِّ ثُعبان میماند فوراً هلاک میکند. گنجینه حدود و احکام ص ۴۵٠
۲.اقدس بند ۳۰ ص ٢١۴
۳.حسینعلی نوری آیات الهی جلد اوّل - لجنهء نشر آثار امری بلسان فارسی و عربی- لانگنهاین _ آلمان ١٤٨ - بدیع، ص۳.
۴.ارکان نظم بدیع، صفحات ۳۲۱ -۳۲۰
۵.در جستجوی حقیقت علیرضا روزبهانی ص ۱۱۵
موضوع: بهائیت در عصر حاضر
تشکیلات و رهبری