تفكر به زنجير كشيده شده ( بخش دوم )

به قلم  زهرا سادات موسوي

باز نشر : بهائیت در ایران

..........

درشماره گذشته ماهنامه شفافيت بيان شد كه تشكيلات بهائيت در طرحي به نام طرح روحي افرادي را كه براي آموزش كودكان انتخاب شده­اند، وارد يك پروسه بازسازي فكري مي­كند تا از لحاظ تشكيلاتي آمادگي شروع جلسات تربيتي كودكان را به دست آورند از اين رو داوطلبان ابتدا بايد سه بخش: 1.فهم آثار بهائي، 2.دعا و مناجات و 3. فهم و ادراك حيات و ممات را پشت سر بگذارند. در قسمت دوم اين بحث به راهكارهاي عملي كه در اين طرح بر آن تأكيد شده ، پرداخته مي­شود تا بر اساس طرح روحي، فرقه بودن اين تشكيلات بهتر و ملموس تر براي مخاطب قابل درك باشد.

در فرقه بهائيت، تشكيلات خواهان آموزش مستمر است و سعي مي­كند در اين آموزش­ها با استفاده از پروسه بازسازي ذهني، اعضا را وابسته به تشكيلات نگاه دارند تا جاييكه فرد از لحاظ روحي توان تفكر مستقل را هم نداشته باشد. تشكيلات براي جلوگيري از هر گونه اعتراض ، اعضا را در يك فشار رواني قرار مي­دهند تا فرد در برابر زماني كه صرف انجام كارهاي روزانه خود مي­كند، احساس عذاب وجدان كند.

اعضا براي يادگيري سه بخش مذكور وارد فرآيندي نظام­مند مي­شوند.

در اين فرآيند قدرت تفكر منطقي و مستقل اعضا سلب مي­شود. فرد براي يادگيري اين سه بخش مجبور است جملات را جزء به جزء حفظ كند تا بتواند سؤالاتي را كه راهنما از او مي­پرسد به درستي پاسخ دهد.

بدين صورت  اين بخش هاي گزينش شده در خاطر فرد جاي مي­گيرد. در اين قسمت تمام بحث­ها حتي اصلي ترين مسائل هم به نحو پيش پا افتاده­اي مطرح مي­شود به طوري كه فرد اين مسائل را از بديهيات تلقي مي­كند، به اين ترتيب تشكيلات بهائيت با روشي اغنائي تفكر جديدي را به آنها تزريق مي­كند.

در صورتي كه فرد سه مرحله مذكور را با موفقيت پشت سر بگذارد آرام آرام به او القا مي­شود كه هيچ كاري لذتبخش تر از تبليغ به نفع تشكيلات نيست البته در خلال اين شورآفريني به او مي­فهماند كه براي تبليغ و يا هر كاري كه در جهت ارتقاي تشكيلات انجام مي­دهد انتظار پاداش و ياحتي تشويق را نداشته باشد![1]

سپس عضو را با برنامه­اي كه تشكيلات براي او چيده، راهي منازل افرادي كه تازه بهائي شده­اند، مي­كند تا تبليغ را تمرين كنند.[2]

اين امر از مهمترين علل اثبات فرقه بودن تشكيلات بهائيت است كه با توجه به تعاريف روانشناسان از فرقه مي­توان اين ادعا را ثابت كرد.

«مارگارت تالر سينگر » در كتاب« فرقه­ها در ميان ما» يكي از مشخصات فرقه­ها را چنين عنوان مي­كند:

«در اغلب فرقه­ها طرح هاي معيني براي جذب اعضاي جديد دارند. به محض آنكه هر گونه توجه از طرف فرد نشان داده شود،وي از طرف رابط عضوگيري يا ساير اعضاي فرقه بمباران محبت مي­شود.» [3]

در برنامه تبليغ تشكيلات براي اعضا چنين بيان شده است:

«با شخصي كه به امرا... علاقه نشان مي­دهد آشنا ميشويم، بهترين راه ابلاغ پيام امر به او را در نظر مي­گيريم، باران محبت خود را به او نثار مي­كنيم، او را تقويت و مساعدت مي­كنيم تا پذيرش امر حضرت بهاء را اعلان نمايد. سپس به تزييد معلومات اومي­پردازيم تا به مقامي فائز گردد كه شخصا جهت ابلاغ امر الهي به ساير نفوس قيام نمايد.»[4]

حال توجه شما را به بخشي ديگر از طرح تشكيلات بهائيت مربوطه به« تزييد معلومات» يك خانواده تازه بهائي شده معطوف مي­كنيم:

«در گروه­هاي كوچك و به كمك راهنماي گروه، راجع به اولين ملاقات خود با خانواده.... فكر كنيد . هر عضو گروه مي­بايست نمايشنامه­اي كوتاه بازي كند ونشان دهد چطور وارد منزل مي­شود و با آنها احوالپرسي مي­كند وچطور موضوع عهد و ميثاق الهي را با آنها در ميان مي­گذارد. اعضا گروه بايدنمايش هر يك را با در نظر گرفتن شرايط ادب، مهرباني و تواضع ارزيابي كند و بعد از اينكه هر عضو نقش خود را بازي كرد، گروه بايد با هم متفق شوند و مناسب­ترين روش ملاقات را پيدا كنند. [5]

در برنامه­هاي  طرح روحي چند موضوع به همراهان ابلاغ مي­شود كه به ترتيب بايد خانواده­ها را در جريان آنها قرار دهند. اين برنامه­ها به شرح زير است:

عهد و ميثاق، داستان حيات حسينعلي نوري، عشق و محبت در جامعه بهائي، ضيافت نوزده روزه و تبرعات.[6]

البته جملاتي كه بايد دراين جلسات پيرامون هر موضوع مطرح شود نيز به افراد ابلاغ مي­شود. [7]

بنابراين فردي كه عضو تشكيلات بهائيت مي­شود مانند هر فرد محصور در فرقه قدرت تصميم­گيري و ظرفيت تفكر منطقي و مستقل خود را از دست مي­دهد و موظف است مانند ربات به برنامه­هايي كه به او داده مي­شود بدون هيچ تعلقي عمل كند.

پس از آنكه تمام اين موضوعات در جلسات مطرح و نتيجه مورد نظر حاصل شد، جلسات به مرحله ديگري با عنوان جلسات منظم هفتگي وارد مي­شود. [8]

شرايط اين جلسات هفتگي با جلسات قبلي فرق دارد. به اينصورت كه خانواده تازه بهائي شده تا حدودي مورد اعتماد تشكيلات  واقع شده و از اين پس مي­تواند جز با چند بهائي محدودي كه تاكنون مواجه شده(شايد دوالي سه نفر) با تعدادي از خانواده­هاي قديمي هم آشنا شود و در جلسات بحث آنها شركت كند. [9]

سينگر در اين باره چنين مي­نويسند:

«تازه واردان توسط اعضاي قديم، دوره مي­شود واين اعضاي با تجربه، نه تنها آموزش گرفته­اند تا عضو جديد را بمباران محبت كنند بلكه با بهترين رفتار و برخورد ممكن سعي مي­كنند با افتخار تمام، اشتياقشان را نسبت به عضويت، برتري سيستم اعتقادي جديد و منحصر به فرد بودن رهبرشان ابراز دارند.» [10]

يكي از مشخصات بارز فرقه­ها اين است كه خود را بري از هر نوع اشتباه دانسته و افراد بيرون از فرقه را محكوم مي­كنند . در تشكيلات بهائيت هم اين موضوع كاملا مشهود است:

«چقدر باعث تأسف است اگر شخصي بشارت ظهور حضرت بهاءا... را بشنود اما اورا قبول نكند و بخواهد اوهام وخرافات كهنه قبل را دنبال كند.» [11]

همين چند نمونه(مشتي از خروار) براي اثبات  فرقه بودن تشكيلات بهائيت كافي است لكن ما براي اطمينان بيشتر مخاطبان عزيز اين بحث را ادامه داده و از زواياي ديگر اين قفس تاريك پرده برداشته تا شايد چراغ راهي افروخته باشيم.